Udźwig wózka widłowego – jak go czytać?
Udźwig wózka widłowego to jeden z jego najważniejszych parametrów. Mówi o tym, jaki ciężar można bezpiecznie podnieść za pomocą danego modelu urządzenia. Informacje na ten temat znajdziesz na każdym pojeździe – dzięki temu nie może być mowy o pomyłkach. Dowiedz się, jak czytać diagram udźwigu wózka widłowego i jak z niego prawidłowo korzystać.
Spis treści
Czym jest udźwig wózka widłowego?
Każdy wózek widłowy ma określony udźwig nominalny. Jest to parametr mówiący o jego maksymalnych możliwościach w zakresie podnoszenia ładunków o określonej masie na konkretną wysokość. Parametr ten określa producent. W przypadku uszkodzenia wózka lub wypadku spowodowanego podnoszeniem ładunków o masie większej niż udźwig nominalny producent nie ponosi za nie odpowiedzialności. Każdy wózek ma diagram udźwigu, który pozwala odczytać tę wartość. Trzeba jednak również pamiętać o zachowaniu odpowiedniego środka ciężkości, również wskazanego w diagramie. Ponadto dobrą praktyką jest stosowanie „zapasu” w zakresie ciężaru podnoszonych ładunków. Tylko wtedy eksploatacja wózka jest całkowicie bezpieczna.
Czym jest diagram udźwigu wózka widłowego i gdzie się znajduje?
Diagram udźwigu wózka widłowego lub diagram udźwigu nominalnego ma najczęściej formę metalowej tabliczki lub naklejki umieszczanej w zasięgu wzroku operatora, a także w dokumentacji technicznej pojazdu. Potocznie nazywa się go tabelą lub wykresem udźwigu, ponieważ ma formę właśnie tabeli lub wykresu. Wszystkie diagramy prezentują tego samego rodzaju informacje, ale mogą one różnić się wyglądem w zależności od producenta czy modelu maszyny, a także jej konkretnych parametrów.
Diagram lub tabela udźwigu wózka widłowego służy zapewnieniu bezpieczeństwa użytkowników wózków widłowych, osób postronnych oraz mienia, dlatego zawsze należy się stosować do jego wytycznych. Określa on wartość udźwigu nominalnego dla wybranych wysokości z uwzględnieniem środka ciężkości podnoszonego ładunku.
Stosowanie się do wytycznych wyznaczanych przez diagram udźwigu wózka widłowego to podstawa dla bezpieczeństwa użytkowania wózków. Konsekwencje nieprawidłowego odczytu danych lub ich zignorowania mogą być nie tylko kosztowne, ale również groźne dla zdrowia i życia człowieka.
Jak odczytywać diagram udźwigu wózka widłowego?
Diagram udźwigu wózka widłowego przedstawia dwie główne, bardzo ważne wartości: jedną z nich jest udźwig nominalny, a drugą udźwig zredukowany. Pojęcie udźwigu nominalnego zostało już wyjaśnione. Udźwig zredukowany to natomiast maksymalna masa ładunku, jaka może zostać bezpiecznie podniesiona przez dane urządzenie na określoną wysokość, przy uwzględnieniu przesunięcia środka ciężkości ładunku oraz zastosowanego wyposażenia dodatkowego.
Tabela udźwigu wózka widłowego zawiera trzy rodzaje danych – maksymalną masę ładunku (w kg), wysokość, na jaką można go podnieść (w mm) oraz odległość środka ciężkości ładunku od czoła wideł (również w mm). Dzięki temu np. znając masę ładunku i położenie jego środka ciężkości, sprawdzisz, na jaką wysokość można go bezpiecznie podnieść. Chcąc natomiast podnieść ładunek na określoną wysokość i znając jego środek ciężkości, dzięki diagramowi można sprawdzić, ile powinna wynosić jego maksymalna masa, by podnoszenie było bezpieczne.
W przypadku ładunku o określonej wadze i konieczności podniesienia go na konkretną wysokość w tabeli można również sprawdzić, jak pobrać go na widły, by środek ciężkości znalazł się w odpowiednim miejscu. Wszystko to umożliwia bezpieczną eksploatację wózka oraz optymalne wykorzystanie jego możliwości.
Maksymalny udźwig wózka widłowego – pamiętaj, by sprawdzić diagram!
Jeśli nie jesteś pewien, jaki jest maksymalny udźwig wózka widłowego, zawsze zapoznaj się z jego diagramem. To niezwykle istotne, dlatego każde szkolenie UDT dla operatorów zawiera ten element w programie. Pytania dotyczące diagramu udźwigu wózka widłowego zawsze pojawiają się również w części teoretycznej egzaminu. Co może się stać, jeśli nie odczytasz prawidłowo danych lub pominiesz ten krok? W przypadku próby podniesienia zbyt ciężkiego ładunku na zbyt dużą wysokość najczęstszą konsekwencją jest utrata stateczności (równowagi) wózka. Może to skutkować np.:
- jego przewróceniem się i uszkodzeniem operatora, ładunku, samego wózka lub innego wyposażenia znajdującego się w otoczeniu,
- upadkiem ładunku z dużej wysokości, a tym samym jego uszkodzeniem lub stworzeniem zagrożenia życia i zdrowia dla pracowników,
- uszkodzeniem masztu wózka widłowego (np. jego wygięciem lub odkształceniem)
Wszystkie te rezultaty mogą być bardzo niebezpieczne. Często wiążą się również z wysokimi kosztami związanymi z rekompensatą strat, naprawą sprzętu itp. To dlatego udźwig nominalny wózka widłowego i wszystkie dane przedstawione w diagramie udźwigu są tak istotne.
Przeczytaj także: Stateczność wózka widłowego – zadbaj o bezpieczną pracę
Udźwig wózka widłowego – bezpieczna eksploatacja
Niezależnie od tego, czy w zakładzie używane są wózki widłowe dużego udźwigu, czy też maszyny o znacznie mniejszych możliwościach, bezpieczeństwo to podstawa. Należy więc zawsze kontrolować masę podnoszonych ładunków i konsultować parametry realizowanych zadań z diagramem udźwigu. W przeciwnym razie użytkowanie wózka może być bardzo niebezpieczne.
